Cuộc sáp nhập của 3 tỉnh này dự kiến sẽ trở thành tỉnh có diện tích lớn nhất cả nước, trở thành "thánh địa mới" trong bản đồ du lịch với địa hình đa dạng, nền văn hóa giao thoa giữa đại ngàn và duyên hải.
Sáp nhập Lâm Đồng - Đắk Nông - Bình Thuận: Một hành trình thống nhất địa hình, văn hóa và cảm xúc

Mỗi năm, tỉnh Lâm Đồng đón hàng triệu du khách. Trong ảnh là du khách tham quan, trải nghiệm trong khu du lịch Thung lũng tình yêu. (Ảnh: Tuấn Anh)
Theo đề án điều chỉnh địa giới hành chính đang được xem xét, 3 tỉnh gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận dự kiến được hợp nhất thành một đơn vị hành chính mới, lấy tên là tỉnh Lâm Đồng. Trung tâm chính trị - hành chính sẽ được đặt tại khu vực tỉnh Lâm Đồng. Nếu đề án được thông qua, tỉnh Lâm Đồng mới sẽ trở thành địa phương có diện tích lớn nhất cả nước, đạt 24.233,1 km² và dân số vào khoảng 3.324.400 người.
Dưới góc nhìn địa lý, việc sáp nhập Lâm Đồng - Đắk Nông và Bình Thuận, không chỉ là sự mở rộng về quy mô mà còn là một sự liền mạch đáng chú ý của địa hình và khí hậu. Một phần lãnh thổ kéo dài từ những sườn núi phủ sương đến những cánh đồng gió ven biển, nơi mỗi cung đường di chuyển đều mang lại chuyển biến rõ rệt về cảnh sắc và trải nghiệm. Mỗi nhịp thở gió đều mang theo một mùi hương riêng: từ nhựa thông, khói bếp nương, đến nước biển dập dềnh theo con sóng bạc.

Hoa chùm ớt nở đỏ rực phủ kín tiệm tạm hoá (nằm trên quốc lộ 20 hướng về TP.Đà Lạt) khiến người đi đường yêu thích và dừng chân chụp ảnh. (Ảnh: Đỗ Phan Anh)
Du lịch nổi lên như một lĩnh vực đầy hứa hẹn trong viễn cảnh sáp nhập. Sự kết nối giữa ba vùng đất không chỉ mở rộng không gian trải nghiệm, mà còn tạo nên một phép cộng bất ngờ của những biểu tượng từng làm nên tên tuổi du lịch Việt Nam: một Đà Lạt ẩn hiện trong sương sớm, luôn gợi cảm hứng cho những ai mê đắm cao nguyên mộng mơ; một Tà Đùng khoáng đạt, tựa như bản giao hưởng giữa hồ nước và trùng điệp núi non; và một Mũi Né từng ghi dấu ấn trên bản đồ du lịch quốc tế với gió, cát và biển hòa quyện trong bức tranh thiên nhiên đầy chuyển động.
Hiếm có nơi nào tại Việt Nam hiện nay hội tụ được những sắc thái đối lập như vậy trong một tuyến hành trình liền mạch. Nếu nhiều địa phương vẫn đang xoay quanh một vài điểm nhấn cụ thể, thì vùng đất mới lại có thể chạm đến cảm xúc du khách qua từng nhịp đổi thay của địa hình và không gian sống, với trải nghiệm được làm đầy theo chiều sâu địa lý lẫn văn hóa.
Thay vì chọn một điểm đến cố định, du khách có thể được gợi ý các hành trình trải dài: từ săn mây trên đỉnh Lang Biang, cắm trại bên hồ Tà Đùng, cho đến chèo SUP giữa vịnh Hòn Rơm hay khám phá chợ quê Phan Rí Cửa. Bên cạnh tự nhiên, chiều sâu văn hóa của tỉnh mới cũng là một ưu thế ít được khai thác đúng mức. Đồng bào K’ho, Mạ, Ê Đê và Chăm cùng sinh sống tạo nên bức tranh đa bản sắc, giàu truyền thống nhưng vẫn có không gian đổi mới.
Việc quy hoạch du lịch theo hướng trải nghiệm văn hóa - sinh thái, kết hợp sản phẩm nông nghiệp đặc trưng như cà phê Di Linh, bơ Đắk Mil hay thanh long Phan Thiết, có thể định hình những tuyến du lịch gắn với nông trại, làng nghề, lễ hội.
Sáp nhập Lâm Đồng - Đắk Nông - Bình Thuận: Rộng gần 25.000km² - dấu hiệu cho cuộc “đổ bộ” của dân du lịch từ rừng xuống biển?

Hai bạn trẻ từ Đà Nẵng thích thú trải nghiệm du lịch nông nghiệp tại Đắk Nông, tự tay chọn hái những quả ớt ngọt giữa vườn. (Ảnh: Công Nam)
Nhìn sâu vào từng vùng, có thể thấy rõ cách thiên nhiên, văn hóa và khí hậu đã âm thầm bồi đắp cho từng nơi những thế mạnh đặc thù, tạo nên một dòng chảy liền mạch giữa cao nguyên lộng gió, hồ núi nguyên sơ và biển cả ngập nắng.
Trong bản đồ hấp dẫn đó, Lâm Đồng nổi lên như điểm nối giữa miền duyên hải cằn cỗi và rừng già xanh thẳm của Tây Nguyên. Nơi đây không chỉ giữ vai trò cầu nối địa lý, mà còn là nhịp chuyển mềm mại giữa hai vùng khí hậu, hai nền văn hóa và hai kiểu cảm nhận về thiên nhiên.
Với địa hình chủ yếu là núi cao, nằm trên ba cao nguyên Lâm Viên, Di Linh, Bảo Lộc và có độ cao trung bình khoảng 1.500m so với mực nước biển, Lâm Đồng là nơi để những trái tim mỏi mệt được làm dịu đi bởi khí trời lành lạnh, sương mù bảng lảng và màu xanh thẫm của những triền đồi thông, những cánh rừng nhiệt đới còn nguyên sơ.
Thành phố Đà Lạt - thủ phủ của tỉnh, đã từ lâu là điểm đến quen thuộc. Nhưng điều thú vị là, càng quen thuộc thì Đà Lạt càng buộc du khách phải tìm kiếm cho mình một cách khám phá mới. Trong khi đó, thành phố Bảo Lộc giữ được sự trầm lặng vốn có của một vùng đất làm nông. Những đồi chè trải dài, những con dốc phủ sương và nhịp sống chậm của cư dân địa phương đem đến cảm giác như đang bước vào một thế giới tách biệt khỏi xô bồ.
Nằm cách trung tâm thành phố Đà Lạt khoảng 12km, Langbiang là một trong những biểu tượng tiêu biểu nhất. Ngọn núi này mang theo không chỉ độ cao ấn tượng với đỉnh Bà cao khoảng 2.167m, đỉnh Ông gần 2.124m và đồi Radar 1.929m, mà còn là ký ức nguyên sơ của cao nguyên Lâm Viên thuở chưa định hình thành phố. Nhìn từ Langbiang, Đà Lạt bé lại như một bức tranh thủy mặc, bồng bềnh trong sương sớm, lấp lánh trong nắng chiều.
Không chỉ có Langbiang hùng vĩ khơi mở tầm nhìn trên cao, vùng đất Lâm Đồng còn chiếm vị trí lớn trong lòng các tín đồ xê dịch với những hành trình thiên nhiên sâu sắc. Vườn quốc gia Nam Cát Tiên mở ra cánh rừng nguyên sinh trù phú - nơi du khách có thể trekking giữa tán cây cổ thụ và khám phá hệ động thực vật đa dạng. Tà Năng lại là cung đường đồi cỏ lãng mạn, uốn lượn giữa mây trời và gió núi, lý tưởng cho những ai yêu thích không gian khoáng đạt. Thác Bảo Đại mang vẻ đẹp hoang sơ, dữ dội giữa rừng xanh, còn làng Cù Lần đem đến cảm giác yên bình với những ngôi nhà mái tranh và nét văn hóa Tây Nguyên đậm đà.

Đắk Nông đang từng bước xây dựng thương hiệu du lịch sinh thái - văn hóa - tâm linh một cách bài bản, giữ nguyên vẻ đẹp nguyên sơ như một miền đất hứa dành cho những du khách tìm kiếm chiều sâu và sự khác biệt. (Ảnh: An Nhiên)
Vùng ngoại ô và các điểm đến như chùa Linh Quy Pháp Ấn, vườn quốc gia Bidoup - Núi Bà hay khu sinh thái Madagui lại là nơi thử thách sức bền và khơi gợi sự tò mò. Những nơi ấy khiến hành trình không còn là “đến và nhìn”, mà trở thành một trải nghiệm gắn với cơ thể: bước đi giữa rừng thông già, leo dốc dưới nắng, đi bộ xuyên đêm, hay ngồi yên hàng giờ chỉ để lắng nghe tiếng suối nhỏ giữa không gian vắng lặng.
Sự chuyển mình rõ nét đó không chỉ thúc đẩy phát triển nội tại của Lâm Đồng, mà còn mở ra mối liên kết chặt chẽ với các tỉnh lân cận, đặc biệt là Đắk Nông - nơi đang từng bước khẳng định mình như một điểm đến mới mẻ, nhiều tiềm năng nhưng chưa bị “quá tải”. Tọa lạc nơi cửa ngõ phía tây nam Tây Nguyên, trên cao nguyên M’Nông trập trùng, Đắk Nông giữ cho riêng mình vẻ đẹp hài hòa giữa rừng nguyên sinh, núi lửa cổ, thác nước cao và văn hóa bản địa sống động.
Một trong những biểu tượng của Đắk Nông là hồ Tà Đùng - được ví như “vịnh Hạ Long trên cao nguyên”. Nằm trong Vườn Quốc gia Tà Đùng, nơi đây hiện ra như một bản giao hưởng tự nhiên của nước, rừng và đá. Hơn 40 hòn đảo lớn nhỏ nổi giữa mặt hồ rộng 22.000ha, hình thành từ quá trình ngăn dòng thủy điện, giờ đã trở thành một thắng cảnh không thể bỏ qua với các tín đồ xê dịch yêu thiên nhiên, với hành trình trên thuyền lướt nhẹ qua những đảo nổi, hít thở bầu không khí trong lành và chiêm ngưỡng những dải rừng nguyên sinh bao quanh.
Sự kỳ thú của Đắk Nông không dừng lại ở mặt đất. Dưới lớp đất bazan dày hàng triệu năm là hệ thống hang động núi lửa được hình thành hơn 140 triệu năm trước. Hơn 50 hang động trải dài gần 10km, thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông, là minh chứng sống động cho hoạt động kiến tạo địa chất cổ xưa và dấu tích người tiền sử. Những kết cấu dung nham đông cứng, những vòm hang đen tuyền ẩn giấu các tầng văn hóa khảo cổ khiến mỗi chuyến thám hiểm đều trở thành một cuộc đối thoại ngược dòng thời gian.
Dọc tuyến biên giới dài hơn 140km tiếp giáp Campuchia, Đắk Nông còn mang đến cung đường xanh xuyên rừng - một tuyến caravan đầy cảm hứng cho những ai yêu trải nghiệm tự nhiên gắn với cộng đồng. Cung đường này kết nối các thác nước, rừng thông, cột mốc biên giới, và dẫn về Yok Đôn - khu rừng đặc biệt rộng nhất Việt Nam, bảo tồn loại rừng khộp hiếm gặp và là nơi cư trú của hàng chục loài động vật quý hiếm như hươu sao, sơn dương, phượng hoàng đất...
Không gian văn hóa là một điểm nhấn khác biệt của Đắk Nông. Buôn Buôr - buôn làng cổ của người Ê Đê nằm bên dòng Sêrêpốk, vẫn giữ được nhiều nghi lễ và nghề thủ công truyền thống. Những căn nhà sàn cổ, tiếng cồng chiêng ngân vang, thổ cẩm dệt tay và các lễ hội cổ xưa như lễ mừng lúa mới hay lễ rước Kpan tạo nên sắc thái văn hóa đậm đà, hiếm thấy giữa nhịp sống hiện đại. Các phiên chợ vùng cao, tiêu biểu là chợ Mông Đắk R’Măng vào mỗi sáng chủ nhật - nơi trao đổi hàng hóa, không gian để du khách cảm nhận nhịp sống cộng đồng, hương vị núi rừng qua thắng cố, rượu ngô và các loại dược liệu bản địa.
Nối tiếp mạch cảm xúc ấy, Bình Thuận - tỉnh cuối cùng của duyên hải Nam Trung Bộ, xuất hiện như một “nốt nhạc” rất khác: không còn là rừng sâu trập trùng, mà là biển trời rộng mở, gió cát miên man và dấu tích văn hóa vẫn hiện hữu giữa đời thường.

Bờ biển Mũi Né, TP Phan Thiết, tỉnh Bình Thuận. (Ảnh: TB)
Tọa lạc tại điểm cực Nam của miền Trung, Bình Thuận mang trong mình sự chuyển tiếp giữa khí hậu đại ngàn và khí hậu nhiệt đới gió mùa, giữa vẻ thâm trầm của cao nguyên và sự phóng khoáng của biển cả. Chính vì thế, nếu Đắk Nông khơi gợi cảm giác phiêu lưu và khám phá từ bên trong đất, thì Bình Thuận lại là điểm đến của sự mở lòng, nơi thiên nhiên và con người cùng phô bày vẻ đẹp một cách tự nhiên, không trau chuốt nhưng rất cuốn hút.
Mũi Né - trung tâm du lịch nổi tiếng bậc nhất của tỉnh, mang trong mình sự đối lập thú vị: một bên là biển trong xanh, một bên là đồi cát vàng rực liên tục biến hình theo gió. Chính tại nơi mà ngư dân ngày xưa “né” bão, ngày nay lại là nơi đón từng làn sóng du khách từ khắp nơi đổ về để ngắm bình minh trên Bàu Trắng hay thả trôi cảm xúc khi ánh chiều tà nhuộm đỏ đồi cát.
Nếu Mũi Né là một gam màu nóng bỏng thì đảo Phú Quý lại là nét mát lạnh đầy thanh thoát. Nằm biệt lập ngoài khơi, Phú Quý như một “cú dừng nhịp” cho những ai cần thời gian tách mình khỏi guồng quay tất bật. Trên nền đá cổ và rừng dương hoang sơ, đảo vẫn giữ được nhịp sống chậm ngay trong buổi sớm tinh mơ hay mỗi chiều gió lộng.
Rời xa các trung tâm du lịch quen thuộc, Bình Thuận còn ẩn chứa những nét đẹp bất ngờ: từ Cổ Thạch với bãi đá bảy màu đầy huyền thoại, đến Cù Lao Câu hoang sơ, ít dấu chân người; từ núi Tà Cú với những ngôi chùa ẩn mình trong rừng đến bãi đá Ông Địa gắn với tín ngưỡng của ngư dân. Thậm chí, những cánh đồng quạt gió ở Tuy Phong, Đại Phong hay đảo Phú Quý vốn sinh ra để phục vụ điện gió, cũng bất ngờ trở thành một phần trong bản giao hưởng du lịch địa phương.

Du khách tham quan đồi cát Bàu Trắng, huyện Bắc Bình, tỉnh Bình Thuận. (Ảnh: CTV)
Nơi đây còn là một “bảo tàng sống” của kiến trúc và tín ngưỡng Chăm Pa, với tháp Poshanư nằm lặng lẽ trên đồi cao, hay dòng suối Tiên kỳ lạ uốn mình qua những vách đá cát đỏ tạo hình như những đền tháp thiên nhiên. Với du khách mê tìm hiểu văn hóa bản địa, Bình Thuận mang lại trải nghiệm đa chiều: vừa tận hưởng, vừa suy ngẫm, vừa kết nối với những lớp trầm tích văn hóa tưởng chừng đã lãng quên.
Viễn cảnh hợp nhất không đơn thuần là sự cộng gộp danh thắng, mà là cơ hội định hình một bản sắc du lịch liên vùng đặc thù: vừa có độ cao để săn mây, vừa có thác và hồ để tìm về mạch sống đại ngàn, lại vừa có biển - cát - gió cho những ngày rong ruổi không giới hạn. Điều này sẽ đáp ứng được nhiều phân khúc du khách: từ tín đồ nghỉ dưỡng cao cấp, người tìm kiếm khoảnh khắc cô tịch nơi núi rừng, đến cả những bạn trẻ yêu thích hoạt động thể thao ngoài trời hay khám phá văn hóa bản địa.
Theo Dân Việt
Bài viết đóng góp, xin gửi về email:
thuongmaidautu@gmail.com